Bebeklerde öksürük pek çok anlama gelebilir ve minik yavrunuzun size neden öksürdüğünü anlatma şansı yoktur. Anne baba olarak sizin bu konuda bilgi sahibi olmanız ve bir tıp uzmanına başvuracak fırsatı bulana kadar bebeğinizin neden öksürdüğünü anlayabilmeniz gerekir. Bazen durumun ne kadar ciddi olduğunu, ileri tarihli bir doktor randevusu mu almanız gerektiğini ya da hemen acil servise mi başvurmanız gerektiğini ayırt edemeyebilirsiniz.
Öksürükler bedenin kendini koruma mekanizmasıdır. Öksürük sayesinde vücut solunum yollarını açık tutar, akıntıları dışarı atar ya da boğaza kaçan bir parça yiyecek ya da objeyi vücuda zarar vermeden tahliye etmeye çalışır. İki tür öksürük vardır:
- Kuru öksürük: Bu öksürükler bebek soğuk aldığı ya da alerjisi olduğu zaman görülür.
- Islak öksürük: Bu tip öksürükler solunum yolları enfeksiyonundan kaynaklanır. Bu durum bebekte balgam ve mukus oluşmasına yol açar.
4 aylıktan ufak bebekler genelde öksürmezler. Böyle bebeklerde öksürüğü çok ciddiye almak ve derhal doktora başvurmak gerekir. 1 yaşından sonra şiddetli olmayan öksürükler daha normal karşılanabilir, sebebi soğuk algınlığıdır.
Soğuk algınlığı ve gripte, bebekte dolu dolu ve hızlı bir öksürük sesi duyulur. Boğazda tahriş vardır. Öksürük kurudur. Az miktarda mukus ve çok yüksek olmamakla birlikte gece yüksek ateş görülebilir. Çok şiddetli bir durum yoksa çocuğunuz dinlenme ve iyi bakımla iyileşecektir. Doktorlar 6 yaş altındaki bebek ve çocuklarda ciddi bir durum olmadığı sürece soğuk algınlığı ya da öksürük ilaçlarını önermemektedir. Bu gibi ilaçlar küçük çocuklarda işe yaramadığı gibi yan etkileri zarar verici olabilir. 1 yaş üzerindeki bebeklerde bal öksürüğe iyi gelebilir. 4 aydan küçük bebeklerde ateş tehlikelidir, ateşi çok yüksek gelmese bile bu gibi durumlarda bebeğinizi mutlaka doktora gösterin.
Krup hastalığı da öksürüğün ardında yatan neden olabilir. Krup genellikle 5 yaş altı çocuklarda görülen virütik bir hastalıktır. Virüs üst solunum yollarına yerleşir. Bebeğiniz gece aniden uyanıp şiddetli bir şekilde öksürüyorsa sebebi Krup olabilir. Başlarda Krup soğuk algınlığı ile karıştırılır. Krup hastalığına yol açan viral enfeksiyon bulaşıcıdır. Çocuğun nefes alış verişinde hırıltı duyulur. Öksürük krizi esnasında öncelikle çocuğunuzu sakinleştirin. Çocuğu banyoya götürerek sıcak suyu açın, kapıyı kapatın ve buharlı havayı solumasını sağlayın. Eğer çok soğuk olmayan bir gece ise çocuğu dışarı çıkartarak temiz hava almasını sağlayın. Hava nemlendirici cihaz da kullanabilirsiniz. Krup 3 ya da 4 günden fazla devam ederse doktora başvurmalısınız.
Pnömoni ya da halk arasında bilinen adıyla zatürre de öksürüklü bir hastalıktır ve bebeklerde çok ciddiye alınmalıdır. Akciğer enfeksiyonu balgamlı öksürüğe yol açar. Zatürreye yakalanmış bebek çok bitkin görünür ve öksürüğü akıntılı, balgamlıdır. Viral ya da bakteriyel kaynaklı olmasına göre zatürre tedavileri farklılık gösterir. Bakteriyel zatürre genellikle daha tehlikelidir. Mutlaka doktora başvurun.
Bronşit ve astım da öksürüklü rahatsızlıklardır. 2 yaş altı çocuklarda da yaygın olmasa bile astım görülebilmektedir. Hırıltılı öksürük bronşit ve astımın işaretlerindendir. Soğuk algınlığı semptomları, kaşıntılı, sulanan gözler astıma eşlik eder. Bronşitte hafif ateş ve iştah kaybı da görülür. Astım şüphesi gördüğünüz çocuğunuzu derhal doktora göstermelisiniz. Astım krizleri ölümcül olabilmektedir.
Boğmaca hastalığında da öksürük görülür. Şişmiş gözler ve yüz renginde solukluk boğmacanın belirtilerindendir. Boğmacada soğuk algınlığı belirtileri görülmez. Bebek gürültülü ve hızlı öksürür. Boğmaca ileri derecede bulaşıcı bir hastalıktır ve aşısı vardır. Bebeğinizin aşılarını ihmal etmemelisiniz. Yine de boğmacanın görüldüğü durumlarda antibiyotik tedavisi uygulanır.
Boğazına yabancı bir cisim kaçması da bebeğin öksürmesine neden olur. Bu gibi acil durumlarda derhal ambulans çağırmalısınız. Bebeğin hızlı hırıltılar çıkartması, renginin solması ya da morlaşması, nefes almakta zorlanması gibi durumlarda acilen tıbbi yardım isteyiniz.
